In Voorschoten ligt het landgoed Huize Bijdorp. Anderhalve eeuw lang bewoond door zusters van de Congregatie van de H. Catherina van Siena; nu zich voorbereidend op een ander soort toekomst. Om de bijzondere kwaliteiten van het religieuze erfgoed voor de toekomst te bewaren, hielp Land-id de zusters en de inwoners van Voorschoten de mogelijkheden te onderzoeken voor nieuwe gebruiksvormen van deze bijzondere locatie en de waarde van het ensemble te borgen voor de aanstaande ontwikkelingen.
Wens van de Zusters
De zusters van de Congregatie wonen en werken op landgoed Huize Bijdorp, een gemeentelijk monument. Vanwege de hoge leeftijd van de zusters ligt verkoop van het landgoed in het verschiet. Toekomstige functie en gebruik van de gebouwen en het park moeten dan aansluiten bij het gedachtegoed van de Congregatie én voldoende rendabel zijn voor instandhouding van het landgoed. Hierover zijn de zusters het gesprek aangegaan met de inwoners van Voorschoten. De Congregatie vroeg Land-id het gesprek met omwonenden te ondersteunen met landschappelijk-stedenbouwkundige expertise, in samenwerking met bureau COB-WEB.
Tijdlijn
De eerste vraag van de Congregatie richtte zich op het in beeld brengen van de historische ontwikkeling van het landgoed en de bestaande waarden. Land-id maakte een beeldende tijdlijn van de cultuurhistorische ontwikkeling van het landgoed. Zo kwam de transformatie van het landgoed door de eeuwen heen tot leven. Op basis van de gesprekken met de betrokkenen zijn nieuwe functies voor de gebouwen en het park verkend en zijn geschikte locaties onderzocht voor ontwikkeling van nieuwbouw.
Spelregelkaart
De resultaten van elke bijeenkomst verwerkten wij in nieuwe plankaarten. Wij verzorgden de stedenbouwkundige en landschappelijke modellen op basis waarvan het gesprek met bewoners, zusters en ambtenaren werd gevoerd. De spelregelkaart is ontstaan vanuit dit groeiproces. De spelregelkaart wordt door de gemeenteraad van Voorschoten vastgesteld en is de basis voor verdere planvorming en transformatie van het landgoed. De spelregelkaart wordt ook gebruikt voor overleg met bijvoorbeeld de Erfgoedtafel Landgoederen van de provincie Zuid-Holland en geïnteresseerde kopers.
Cultuurhistorische waardestelling tuin
Het terrein van Huize Bijdorp heeft een middeleeuwse oorsprong en is verder onderdeel van onder andere de landgoederenzone in Zuid-Holland. Voor de cultuurhistorische waardestelling is een verdiepingsslag gemaakt om zo de tijdslagen en ontwikkeling van het landgoed goed te kunnen duiden en beoordelen. In de waardestelling worden onder andere aanbevelingen gegeven voor verwijderen van elementen van indifferente waarde, omdat dit kan helpen om elementen met een hoge of positieve waarde beter tot hun recht te laten komen.
Beeldkwaliteitplan
In het beeldkwaliteitplan voor Huize Bijdorp zijn voor zowel de gemeente Voorschoten als toekomstige ontwikkelaars spelregels en richtlijnen voor de toekomstige ontwikkelingen op en van het landgoed vastgelegd. Het is een inspirerend, uitdagend en kaderstellend document, dat als bijlage bij het bestemmingsplan wordt opgenomen. Het beeldkwaliteitplan illustreert de belangrijkste principes die van belang zijn voor het landgoed als geheel, onder andere hoe omgegaan wordt met tuinelementen en welke beeldkwaliteit de materialen in de buitenruimte moeten hebben.
Meer weten over dit project?
Barbara van Dijk
Inge Hoekstra
