In het Flevolandse Programma van de Toekomst worden het poldercarré en de Vogelweg genoemd als cruciale ruimtelijke drager van Zuidelijk Flevoland. De grootschalige, vierkante laan-en beplantingsstructuur rondom het landbouwhart van de polder is door zijn opzet en schaal uniek in Nederland. Door diverse oorzaken staat de iconische beplantingsstructuur onder druk, zoals grootschalige essentaksterfte en variërende beheerstrategieën binnen de structuur. Met oog op de diverse ruimtelijke ontwikkelingen die in de toekomst op het gebied zullen afkomen, is samen met betrokken partijen onderzocht hoe deze structuur in de toekomst behouden en versterkt kan worden.
Verhaal van het poldercarré en de Vogelweg
In de analyse is de ontstaansgeschiedenis, het oorspronkelijke ontwerp, de huidige staat en de toekomstige ontwikkelingen binnen het poldercarré en de Vogelweg onderzocht. De combinatie van het historische ontwerp en de huidige profielen vormden een belangrijk vertrekpunt voor het ontwikkelen van een toekomstbeeld voor het poldercarré en de Vogelweg. De toekomstige ontwikkelingen zijn geïnventariseerd om te kijken hoe deze zich kunnen gaan verhouden tot de beplantingsstructuur.
Denkrichtingen als gesprekstool
In de eerste fase van het project zijn op basis van de geschiedenis en huidige staat van het poldercarré en Vogelweg zijn 3 denkrichtingen ontwikkeld die tijdens een werksessie met de betrokken partijen zijn gebruikt om het gesprek te voeren over hoe het integrale toekomstbeeld voor de beplantingsstructuur vorm kan krijgen. Met veel enthousiasme is door de verschillende grondeigenaren gebrainstormd over hoe het poldercarré en de Vogelweg óók in de toekomst herkenbaar kan blijven. De voors en tegens vormden het vertrekpunt voor de ontwikkeling van het toekomstbeeld.
Samen het veld in
Als start van de tweede fase gingen we met het projectteam op veldbezoek gegaan. Per fiets verkenden we het poldercarré en de Vogelweg en scherpten we ons beeld van de huidige situatie van het poldercarré aan, kregen we meer gevoel bij de huidige en toekomstige ontwikkelingen rondom het poldercarré en wisselden we ideeën uit voor het toekomstbeeld.
Herkenbaarheid en contrast voor een stevigere ruimtelijke expressie
Op basis van de analyse zijn uitgangspunten en een totaalbeeld ontwikkeld. In het toekomstbeeld staat herkenbaarheid van de monumentale structuur centraal. Hiervoor zijn twee herkenbare basisprofielen met bijbehorend ‘trajectpaspoort’ ontwikkeld: één voor de Vogelweg en één voor het poldercarré met verbijzonderingen (‘specials’) op de kruisingen van de trajecten. Door in te zetten op twee herkenbare, sterk contrasterende trajecten krijgt de beplantingsstructuur een stevigere ruimtelijke expressie en blijft het stevig overeind in de hoge dynamiek van de toekomstige ontwikkelingen in het gebied.
Trajectpaspoorten als houvast
De trajectpaspoorten geeft de verschillende eigenaren houvast om bij vervanging en beheer keuzes te maken die door de tijd heen zullen leiden tot een stevige, eenduidige beplantingsstructuur. Daarnaast leiden de nieuwe trajecten tot verhoogde ecologische waarde en resistentie tegen ziekten en plagen. Het trajectpaspoort bevat richtlijnen over bijvoorbeeld plantafstanden- en verbanden, onderbeplanting, het beplantingssortiment en de vervangingsstrategie. Hierbij zal altijd goed gekeken worden naar de (on)mogelijkheden van het basisprofiel met betrekking tot ruimtebeslag en bestaand groen.
Resultaat
Het resultaat van het project is een compleet toekomstbeeld met duidelijke uitgangspunten en inrichtingsprincipes waarmee de verschillende grondeigenaren de komende jaren aan de slag kunnen om deze cruciale ruimtelijke drager van Zuidelijk Flevoland te behouden en versterken én te werken aan meer biodiversiteit.
Meer weten over dit project?
Barbara van Dijk
