Zutphen heeft een prachtige landgoederenzone, gelegen aan de oostkant van de stad. Om te voorkomen dat er met een aanvraag voor nieuwbouw in deze landgoederenzone een precedent wordt geschapen, wil de gemeente deze landgoederen een toekomstperspectief bieden. Land-iD ontwikkelde een set van spelregels en randvoorwaarden die gebruikt kunnen worden bij mogelijke ontwikkelingen, om de landgoederenzone voor de lange termijn toekomstbestendig te houden.
Analyse: Samenhangende structuren en gebruikswaarden
De basis van het onderzoek lag in het verkrijgen van inzicht hoe de landgoederen zich onderling tot elkaar verhouden en welke samenhang er is. Dit is in kaart en beeld geanalyseerd, benaderd vanuit cultuurhistorische- en ruimtelijk-functionele ontwikkelingen, herkenbare- en recreatieve structuren en de huidige gebruikswaarden. Resultaat was een helder beeld van kenmerken, kwaliteiten en karakteristieken van de landgoederenzone.
Ontwikkeling Uitgangspunten
Op basis van de landschapsanalyse zijn er voor vier (schaal)niveaus, van groot naar klein, uitgangspunten geformuleerd. Deze uitgangspunten vormen de basis voor het toekomstperspectief en de ontwikkeling van spelregels. Ze geven aan wat belangrijk is en wat behouden moet blijven. Dit gaat over het gebied ten opzichte van zijn omgeving, het structuurniveau van de gehele landgoederenzone, de externe en interne presentaties van ieder landgoed en het gebouwniveau.
Toetsing uitgangspunten
De uitgangspunten zijn getoetst op hun werkbaarheid aan de hand van een pilot. In de pilot zijn verschillende opties voor het toevoegen van nieuwe bebouwing in de vorm van woningen getoetst. Ontbrekende informatie is aangevuld door het uitvoeren van ontwerpend onderzoek. De uitgangspunten zijn hiermee aangescherpt en concreet gemaakt, met heldere spelregels als resultaat.
Het toekomstperspectief
De uitgangspunten en spelregels beschermen samen de kenmerken en karakteristieken van de landgoederenzone en dienen in essentie te worden gerespecteerd wanneer men nieuwe toevoegingen doet in het landschap. Dit gaat zowel om het toevoegen van bebouwing als om andere functies. Zo mag nieuwbouw nooit even hoog of hoger zijn dan het hoofdgebouw, mogen nieuwe toevoegingen slechts minimaal zichtbaar zijn om de externe presentatie overeind te houden en vormen groenstructuren altijd de basis voor ontwikkelingen, hierbinnen kan speelruimte gezocht worden.
Maatwerk
Elk landgoed is uniek, waardoor elke toevoeging vraagt om maatwerk. Daarnaast is het belangrijk dat landelijke en regionale opgaven meegenomen worden, zoals opgaven omtrent natuur en biodiversiteit, klimaatmitigatie en -adaptatie en bodem en water sturend ontwikkelen. Het perspectief biedt de kaders waarbinnen nieuwe ontwikkelingen mogelijk zijn, en kan dus worden gebruikt als leidraad voor dit maatwerk.
Meer weten over dit project?
Barbara van Dijk
