Onze projecten
Verkenning energietransitie Metropoolregio Amsterdam
De energietransitie voor 2050 heeft een grote impact op het landschap. Naast windturbines en zonnevelden, waarvan de impact veelvuldig onderzocht is, zijn er nog tientallen andere maatregelen nodig. Land-iD heeft een verkenning uitgevoerd om input te kunnen geven voor de verstedelijkingsstrategie van de Metropoolregio Amsterdam (MRA), zodat de discussie over het onderwerp goed gevoerd kan worden. Daarvoor is onderzocht wat de ruimtelijke impact is van al deze maatregelen op de kwaliteiten van het landschap.
Landschapsanalyse
Om uitspraken te kunnen doen over het landschap, startte we met een landschapsanalyse. De Metropoolregio Amsterdam (MRA) is een gebied dat op regionale schaal benaderd wordt. De regio omvat meerdere waardevolle landschappen, structuren en gebieden. Met een landschapstypekaart maakten we de verschillende landschapstypes inzichtelijk, waar vervolgens kernkwaliteiten aan gekoppeld zijn. Het resultaat bestaat uit een overzichtskaart van de karakteristieke landschappen in de MRA met per landschapstype een beknopte omschrijving van de kernkwaliteiten op regionale schaal en de bijbehorende deelgebieden.
Energiebouwstenen
Aan de basis van deze verkenning liggen een aantal scenario’s. De scenario’s bestaan uit verschillende samenstellingen van energie-bouwstenen. Om meer grip te krijgen op wat de bouwstenen ruimtelijk betekenen, hebben we per bouwsteen een globaal beeld gegeven van de aard van te verwachten effecten. Hierbij duidde we het effect op de landschappelijke karakteristiek, effect op de openheid en ruimtebeleving en het effect op de ruimtelijke dragers. Op deze manier is getracht inzicht te krijgen op de onderdelen met potentieel grote ruimtelijke impact op de kwaliteiten van het landschap.
Energieschetsen
Om globaal inzicht te krijgen in de ruimtelijke effecten op de kwaliteiten van de verschillende landschapstypes, is per scenario de impact van de bouwstenen over de landschapstypes geprojecteerd. Dit resulteerde in energieschetsen. Omdat niet elke bouwsteen evenveel impact in elk landschap heeft, is de omvang van de impact afgestemd op de landschapstypes. Concreet betekent dit dat een bouwsteen in een meer besloten landschap een beperktere impact heeft dan in een open landschap.
Werksessies
Begin 2022 hebben twee werksessies plaatsgevonden met het projectteam van de MRA. In deze werksessies is de impact van de energiebouwstenen bediscussieerd en is samen gekeken hoe de impact verminderd kan worden. Met de output van de sessies zijn een aantal ontwikkelprincipes opgesteld die in de meeste landschapstypes toepasbaar zijn. Daarnaast is uit de werksessies naar voren gekomen om prioriteit te geven aan het ontzien van bepaalde landschappen of om juist te starten in bepaalde landschappen.
Ontwikkelprincipes
Met ontwikkelprincipes kan het gesprek over de locatiebepaling en een goede positionering en inpassing in het landschap gestart worden. De ontwikkelprincipes geven richtlijnen over de inpassing van de bovengrondse energiebouwstenen. Het belangrijkste ontwikkelprincipe is het volgen van de energieladder. Deze ladder bestaat uit vijf treden, waarbij gestart wordt met de locatie waar landschappelijk gezien de meeste ruimte is. Zo kan bij de positionering van energiebouwstenen prioriteit gegeven worden aan bepaalde delen van het landschap binnen de MRA.
Het gesprek is nodig
Met alleen deze verkenning zijn we er nog niet. Vervolgonderzoek is nodig, zodat de impact van de energietransitie op het landschap beter op de kaart komt. Denk hierbij aan onderzoek naar het ondergrondse ruimtegebruik, ruimtegebruik door belemmeringen rondom veiligheidszones en de samenhang met andere grote opgaves van de verstedelijkingsstrategie. Voor een goede ruimtelijke inpassing van energie is het een kans om deze grote opgaves, en het daarbij benodigde netwerk, integraal te ontwerpen samen met de netbeheerder.
Meer weten over dit project?
Loes van der Vegt
