Het zal niemand de afgelopen jaren zijn ontgaan: het klimaat is aan het veranderen en daardoor hebben we vaker te maken met extremer weer. Een gevolg hiervan is onder andere dat de dijken versterkt moeten worden, maar het noodzaakt ons ook om naar het watersysteem als geheel te kijken. Daarom zijn de waterschappen Drents Overijsselse Delta (WDODelta) en Vechtstromen in 2020 de HBWP-verkenning Veilige Vecht gestart.
Het project Veilige Vecht
In de Verkenning Veilige Vecht onderzoeken we de verschillende mogelijkheden om te komen tot een hoogwaterveilig gebied. Niet alleen een versterking van de dijk, maar ook maatregelen in het watersysteem kunnen hieraan bijdragen. Samen met RHDHV en Witteveen+Bos verkent Land-iD de alternatieven voor niet alleen een dijkversterking, maar ook voor maatregelen in het watersysteem, waarmee tevens wordt bijgedragen aan klimaatbestendigheid. Voor Land-iD ligt de focus op het integraal ontwerp, belevingswaardenonderzoek, ruimtelijke kwaliteit en participatie.
Onze aanpak
De verkenning bestaat uit drie fases waarin we de mogelijkheden steeds verder trechteren. In de eerste fase hebben we de bouwstenen (mogelijke alternatieven) voor de dijkversterking en de watersysteemmaatregelen samengesteld. In de tweede fase hebben we de alternatieven verder uitgewerkt en beoordeeld op doelbereik, haalbaarheid en impact. Op basis van de resultaten en inzichten zijn de kansrijke alternatieven samengesteld. Dit is een belangrijke tussenstap op weg naar de laatste fase van de verkenning: het vaststellen van het voorkeursalternatief.
Belevingswaardenonderzoek
In de eerste fase is in een belevingswaardenonderzoek in beeld gebracht hoe bewoners, ondernemers en recreanten de Vecht en de dijk beleven. We wilden ophalen welke kwaliteiten, opgaven, kansen en knelpunten er, volgens bewoners en gebruikers, in het gebied te vinden zijn. Hiervoor hebben we drie onderzoekssporen opgezet: een online-enquête, een aantal verdiepende en interactieve, digitale bijeenkomsten en een fysieke ‘Dag op de dijk’. De resultaten uit het onderzoek hebben we geanalyseerd en verbeeld in een viertal kaartbeelden.
Ruimtelijk Kwaliteitskader
Voor het ruimtelijk kwaliteitskader startten met een analyse van de ontwikkeling van het gehele stroomgebied van de Vecht, om te begrijpen hoe het watersysteem functioneert. De huidige waarden en kwaliteiten zijn in beeld gebracht, voor zowel de dijk als het landschap van het Vechtstroomgebied. Ook zijn de resultaten van het belevingswaardenonderzoek meegenomen. Op basis van de inzichten stelden we ontwerpprincipes op en zijn vier karakteristieke deelgebieden voor de dijk gedefinieerd, met elk een eigen identiteit. Bij het opstellen van het kader was het Kwaliteitsteam Dijken Overijssel betrokken.
Integraal ontwerpoverleg
Door middel van periodiek integraal ontwerpoverleg zorgden we ervoor dat gedurende het gehele ontwerpproces de juiste uitwerkingen werden gemaakt en keuzes werden voorbereid. In dit interne ontwerpoverleg brachten we techniek, ontwerp, kosten en omgeving samen, met het doel te komen tot integrale en samenhangende mogelijke alternatieven, kansrijke alternatieven en in de volgende fase het voorkeursalternatief.
Participatie voor informatie en draagvlak
Voor de waterschappen is draagvlak voor de verschillende oplossingen van de waterveiligheidsopgave belangrijk. Daarom hebben we vanaf het begin van de verkenning de omgeving nauw betrokken door middel van ateliers, werksessies en informerende bijeenkomsten. Hiervoor werden bewoners, ondernemers, belangenorganisaties en ambtenaren van verschillende overheden uitgenodigd. We zorgden voor een zorgvuldige terugkoppeling gedurende het project, werkten samen met de deelnemers verschillende oplossingsrichtingen uit en doorgrondden met elkaar criteria en onderzoeksresultaten. Dit zorgde voor blijvende betrokkenheid.
Meer weten over dit project?
Jan Bouman
Samantha Hoogewerf
Inge Hoekstra
